 |
  |
 |
 |
|
DOSYA Eurovision TÜRKİYE
İçinde bulunduğumuz ayın 24'ü akşamı Sırbistan'da gerçekleştirilecek 53'ncü Eurovision şarkı yarışmasına yine günler öncesinden hazırız. Bu yıl ülkemizi Türkçe bir şarkı ile Mor ve Ötesi temsil edecek ki ‘'Deli'' adına çok umutlu olmamakla birlikte şarkıyı başarılı bulanlardanım. Şans bizden yana olur mu daha doğrusu bu yarışmada şans olur mu bilinmez. Şöyle bir yarışmanın Türkiye birincilerine, daha öncesi ayrı bir heyecanla izlediğimiz Türkiye elemelerine bir göz atarsak az da olsa yanıt bulabiliriz belki, bulup da ne yaparız o da ayrı hani.
En İyi 5 Şarkı (Türkiye'yi Temsil Etmiş Şarkılar)
Semiha Yankı – Seninle Bir Dakika 1975 - 19 ülke yarıştı 3 puanla sonuncu olduk. Gelmiş geçmiş en güzel şarkılarımızdan birinin değeri katıldığımız ilk sene ne yazık ki anlaşılamadı. Birinciliği Türkiye elemelerinde Cici Kızlar ile paylaşan Yankı çekilen kura ile bu yarışmada temsil etme hakkını kazandı. Yankı bir daha böyle güzel bir şarkı ne yazık ki yorumlamadı ve o günkü gibi Cemil İpekçi imzalı berbat bir kıyafeti asla üzerinde taşımadı. Sertab Erener – Every Way That I Can Takvimler 2003'ü gösterdiğinde 26 ülke yarıştı ve ilk - tek birinciliğimizi kazandık. Ayrıca 50'nci yıla özel olarak düzenlenen ve yarışma tarihinin birinci olan 50 şarkısının yarıştığı gecede de 9'ncu sırada yer aldık ki bu arka plana atılacak bir başarı değildi. Erener özellikle İngilizce söyleyeceği için bir hayli eleştirilmişti. Çok iyi yaptı Sertab, güzel ve destekli hazırlandı yarışmaya, şov ile bütünlenince şarkı ünlü Rus ikili TATU bile hezimete uğradı yanında. Ama ne yazık ki Sertab daha sonra yayınladığı İngilizce albümünde başarılı olmasına rağmen beklediği ilgiyi göremedi. Şebnem Paker & Grup Etnik – Dinle 1996 yılında da yarıştığı yarışmadan sonra Paker şansını 97'de de denedi ve 25 ülke arasında yarışmayı üçüncü olarak tamamladı. Eurovision tarihimizde alınan bu ikinci büyük sonuç olurken ‘'Dinle''yi daha sonra sanatçının yayınladığı ilk ve tek albümünde çeşitli anlaşmazlıklar yüzünden bambaşka sözlerle dinlemek zorunda kaldık. Klips ve Onlar – Halley Gür Akad tarafından kurulan grup 1986 yılında ülkemizi temsil etti. Türkiye elemelerinde vokallerde Sevingül Bahadır ile birlikte olan Seden Gürel yerini yarışma temsilinde çeşitli nedenlerden dolayı Candan Erçetin'e bıraktı. 20 şarkı içinde 9'ncu olduk ki; o süreye kadar alınan en iyi sunucumuzdu bu. Bir müjde verdi kalplere halley ve hâlâ uzaklarda bir yerlerde yanıp sönmeye devam ediyor. Aylin Vatankoş – Yaz Bitti 1992 yılında bizi temsil eden şarkı gerek sözleri, gerek müziği gerekse vokali ile fena halde duygusallık tüterken ne yazık ki sesimiz yine yetmedi ve yerimiz son 5 içindeydi. Vatankoş daha sonra bir TSM albümü yaptı ve arka planda kalarak müzik hayatına devam etti. Emre Kalcı Seçkisi 1975 – Semiha Yankı - Seninle Bir Dakika Türkiye'nin en iyi 5 derecesinde baktığımızda Sertab Erener ile 1.lik, Şebnem Paker & Grup Etnik ile 3.lük, Athena ve Kenan Doğulu ile 4.lük, Klips ve Onlar ile 9.luk karşımıza çıkıyor.
En Kötü 5 Şarkı (Türkiye'yi Temsil Etmiş Şarkılar)
Gülseren – Rimi Rimi Ley 2005 senesinde Ukrayna'da ülkemizi temsil eden şarkı bırakın Türkiye'nin tarihini Eurovision'un dünya tarihinde yarışan en kötü şarkılarından biriydi. Şaman grubu dahil oldu ekibe, müziğe hint motifleri falan döşendi ama nafile. 13'ncü olduk eşin dostun desteği ile. Geçtiğimiz günlerde bir açıklama yaptı Gülseren, elele vererek unutmama yardım edin dedi yarışmayı, şans istedi müzikseverlerden; düşünülebilir mi? Çetin Alp – Opera 80'lerin başında güçlü sesi ile dikkatleri çekerken 83 yılında böyle bir yarışmaya böyle bir şarkı ile dahil olması Çetin Alp için asla unutulmayacaktı. Yine de sondan ikinci olduk ve bu şarkıyı bir daha hiçbir yerde kısık sesle bile söylemedik. Beş yıl Önce On Yıl Sonra – Halay Aynı yıl Türkiye elemelerinde Sezen Aksu'nun güzelim yorumu ile Aysel Gürel – Onno Tunç çalışması ‘'1945'' dursun ‘'Halay'' gitsin bizi temsil etsin. Jürisinde yarışmanın hangi müzisyen varsa müzik birikiminden şüphe eder kendi sözlerinden - bestelerinden elimi eteğimi çekerim. Sıkıcı, tekdüze, aynı ritm yani bir halay ne yer yerinden oynadı dostlar ne de bir başka aşka gelindi 1984 yılında. Sibel Tüzün - Süperstar Bu şarkıyı bu listeye dahil etme amacım aslında kötü olduğundan değil ama söylemek istediğim şu ki; Sertab'a, Athena'ya hatta bir önceki yıl Kenan Doğulu'ya karışmayan TRT neden Tüzün'e böyle bir haksızlık yaptı bilmiyorum. Dediğim gibi performansına kadar hiçbir lafım yok sonuna kadar desteklediğim bir şarkı ve yorumcu ama kendini Türkçe sözlerle ifade edemedi diye düşünüyorum. İzel Çeliköz & Reyhan Soykarcı (Karaca) & Can Uğurluer - İki Dakika Açıkçası bu şarkı ile de bir sorunum yok ya ben çok iyimserim ya da gerçekten geriye dönüp bakıldığında bizi temsil eden şarkılar içinde kötü olan gerçekten yok. Hani bir tane daha seçmem gerekli olsaydı bu şarkıyı ve performansı elerdim diyerek listeyi tamamlıyorum hepsi bu. Bu arada Türkiye'nin en kötü 5 derecesine baktığımızda (katılan ülke sayılarına göre değişmekte) Seyyal Taner & Lokomotif ile 22'ncilik, Grup Pan ve Burak Aydos ile 21.lik, Çetin Alp ve Semiha Yankı ile 19.luk gözümüze çarpıyor.
Türkiye'yi Temsil Ettiğini Bile Unuttuğumuz Şarkılar
Emre Kalcı Seçkisi 1992 - Aylin Vatankoş - Yaz Bitti
En İyi 5 Şarkı (Türkiye Finallerinde Birincilik Alamamış Şarkılar)
Sezen Aksu - 1945 Durum yukarıda da bahsettiğim gibi ki; gelmiş geçmiş en iyi 10 şarkımın içinde yer alan bu çalışma 1984 yılında ülkemizi temsil etme şansını bulamadı maalesef. Belki de iyi oldu zira o yıllarda ülkemize bu yarışmada çok fazla şans tanınmıyordu, sonuç üzücü olabilirdi. Ama ne olursa olsun Sezen Aksu'nun bir Eurovision performansını görmeyi çok isterdim. Özdemir Erdoğan & Sezen Aksu - Küçük Bir Aşk Masalı 1985 yılında ülkemizi MFÖ ‘'Aşık Oldum'' isimli şarkı ile temsil etti. Ama aynı yıl öyle bir şarkı vardı ki finalde bu düet dün nasıl bir güzellikse bugünde tadı öyle dilimizde. Hiçbir şey demiyorum ve bu şarkıyı sevmeyen, dinlemeyen bir kişi bile olduğunu düşünmüyorum. Yeliz - Hayalimdeki Adam Çiğdem Talu ve Selmi Andak imzalı şarkıya Yeliz'in yorumu ne kadar yakışmıştı. 1975 yılındaki finalde ülkemizi Semiha Yankı ‘'Seninle Bir Dakika'' ile temsil etse de bu şarkı en az onun kadar unutulmadı. Nükhet Duru – Anılar / Dostluğa Davet 1978 yılında iki şarkı ile finalde yarışmıştı Duru ve biri ‘'Anılar'' olurken diğeri ‘'Dostluğa Davet''ti ki; ilk şarkı Mehmet Teoman & Cenk Taşkan imzalı ve ayrı bir güzellikti. Diğeri Ali Kocatepe çalışması ki; yarışmanın formatı için daha doğru bir seçim olabilirdi. Nilüfer & Grup Nazar o yıl bizi ‘'Sevince'' ile temsil etti ki güzel bir şarkıydı. Burcu Güneş – Gece / Rezzan Yücel – Bu Gece Burcu Güneş'in 1997 yılında Eurovision'da bir gün bizi temsil ettiğini biliyor muydunuz? Ve bu şarkıyı yıllar sonra kimden dinlediğimizi. Işın Karaca'nın ikinci albümü ‘'İçinde Aşk Var''da yer alan ‘'Gece'' işte bu ‘'Gece'' ki o zamandan bu zamana rengini hiç kaybetmemiştir, her iki yorumda ayrı nefistir. Rezzan Yücel'in 1978 yılı finallerinde söylediği Talu & Kibar çalışması olan ‘'Bu Gece''de bence ayrı lezzette bir şarkıdır ki; onu da listeden eksik etmek istemedim. İlhan İrem / Bir Yıldız (Muhammed Tiryaki Yorumu) Elemelere katılıp da Avrupa'da bizi temsil etme şansını bulamayan şarkılar arasında favorim İlhan İrem'in Bir Yıldız (1979 finalleri) şarkısıdır. Maalesef yarışmaya katılmadan evvel şarkının plaklaştırılmış olmaması kuralına kurban gitmiştir. Oysa bu şarkı, hem dönemin popüler müziği adına inceliklli bir ürün hem de Akdeniz kuşağı müzik örneklerinin içeriğine vakıf bir çalışmaydı. Emre Kalcı Seçkisi 1983 – Sezen Aksu & Ali Kocatepe & Coşkun Demir - Heyamola
En Kötü 5 Şarkı (Allah korudu bu şarkılar ile de temsil edilebilirdik)
Ayça ve Elma Şekerleri – Küçük Kız ‘'Küçük kız söyle bize nerdeydin, dün sabah bekledik oyuna gelmedin'' nakaratlı ve çocuk vokalli bu şarkı aslında eğlenceli olduğu kadar da buruk içerikli. Neden oyuna gelmediği de şarkının sonuna kadar muamma. Ayrıca bu sebepten oyuna gelmemesi ileride ciddi bir travma; yıl 1978 ve herşey normal aslında :) … Eurovision adına herşey normal galiba. Nur Yoldaş & Golden Hurn – İlyada 1979 yılında Erguder Yoldaş çok farklı bir denemenin içine girmişti. Tarzını tam olarak anlayamasak da şarkının bir destanı anlattığı gerçekti. Öyle böyle değil ciddi ciddi bir tarih dersi vardı şarkıda. O dönemde bu şarkı için ‘'Yunan propagandası yapılıyor'' denilmişti ve bestecisine ciddi anlamda baskılar yapılmıştı, TRT tarafından şarkı bestecisine daha sonrasında iade edilmemişti. Neco - Rönesans ‘'Ah ah rönesans seni anıyorum ben, ah ah Rönesans; ı love you, ich liebe dich, jetaime'' 1982 finallerinde Neco 4 şarkı ile yarıştı ki o yıl ülkemizi ‘'Hani'' ile temsil etti. Hani yerinde bir seçimdi bu kaza ile bir Rönesans yaşasaydık ikinci bir Çetin Alp – Opera krizi yaşanabilirdi Neco adına da. Arzu Ece & Rüya Ersavcı & Fatih Erkoç & Harun Kolçak – Keloğlan ‘'Keloğlan, bir keleş oğlan, hayatı hep beleş oğlan'' bir nevi yukarıdaki ‘'İlyada'' misali şarkıdan başka herşey. Dönemin iki popüler bayanı Ece ve Ersavcı yine dönemin ve hatta bugünlerin iki başarılı müzisyeni Erkoç ve Kolçak gibi isimleri yan yana getir ve bu şarkıyı söylet. Şaka gibi ama gerçek. 1987'de Seyyal Taner ile sonuncu olmuştuk bu şarkı ile de gitsek değişen bir şey olmayacaktı. Adnan Göyken – Hamburger Şarkıya tüm çabalarıma rağmen ulaşamadım ve 91 yılı finalinin bu şarkısını sadece isim ve vokal olarak anımsadım ve içeriğini düşünmeye çok da zaman harcamadım :) … Emre Kalcı Seçkisi 1981 - Füsun Önal - Bigudi
En Enteresan Yarışma Tripleri
Klips ve Onlar – Halley Sözü İlhan İrem'e müziği Melih Kibar'a ait olan ‘'Halley'' o güne kadar aldığımız en başarılı sonuçtur. İlhan İrem'in TRT ile arası denetleme anlayışı yüzünden hiç iyi olmamıştır. TRT'de durumun farkındadır ve Norveç'e İrem'i götürmemeye kararlıdır ve bu sebeple resmi işlemleri bahane göstermektedir. Sanatçı tüm dünyaya barış mesajının ulaşması adına hiçbir pürüz çıkarmamış ve yerinde, olgun bir davranış sergilemiştir. Ayrıca özel nedenlerden dolayı yarışmadan çekilen solistlerden Seden Kutlubay (Gürel) yerine ise bugünün starlarından Candan Erçetin'e şans tanınmıştır. Ajda Pekkan – Petrol Büyük umutlarla çıkılan ‘'Petrol'' yolculuğunda süperstarımız başarısız bir derece alınca bu durumu kabullenemez. Müzikal geçmişini bile yok saymayı göze alarak önce Fransa'ya sonra da Amerika'ya gider, sürekli birilerinden kaçar. Öncesinde her yerde boy gösteren ve zaten birçok seveni olan Ajda Pekkan'ın bu tavrı aslında işini ne kadar önemsediğini gösteren bir gerçektir de aslında. Şenay - Umut 1975 yılındaki ilk Türkiye finallerinde sözleri kendisine müziği Selçuk Başar'a ait ‘'Umut'' isimli şarkıyı yorumlayacak olan Şenay yarışmaya bir hafta kala aldığı karar ile çekilir. Sebebi TRT'nin kendilerini kısıtladığı yöndedir, isteği İstanbul Gelişim orkestrasının kendisine eşlik etmesidir. Modern Folk Üçlüsü & Ayşegül Aldinç – Dönmedolap 1981 yılında bizi temsil eden şarkı sadece 9 puan alır ve 18'nci olur. Şarkının Ayşegül Aldinç'e gelene kadar Sezen Aksu ve Zerrin Özer'den döndüğü ise bir gerçektir. Aynı yarışmada ikinci olan Füsun Önal şarkısı ‘'Bigudi'' ile büyük hayal kırıklığına uğramıştır ve bunu da açıklamadan geri durmaz, belki de haklıdır. Sertab Erener – Ewery Way That I Can Bir kere daha kurallar değişmiş, TRT yıllar önce olduğu gibi bu kez sanatçısını kendi seçmiş ve ilk kez bütünü ile İngilizce bir şarkı ile katılma kararı alınmıştır bu kez. Sonucu biliyoruz ve de yanılmıyoruz, haklı bir başarı örneği bu. Yarışma öncesi yükselen sesleri görüyorum da kıyametlerin kopmasına şahit oluyorum yabancı bir dille katılacak olmamız adına. Rahmetli Melih Kibar'ın ‘'Madem İngilizce katılacaktık Foolish Casanova''yı gönderseydik'' cümlesini anımsıyorum mesela en başta. İki yıl sonra tepki olmaması adına tamamen Türkçe bir dille katılıyoruz ama ‘'Rimi Rimi Leyli Leyli Limi Ley'' What!!! …
Eurovision Unutulmazları
Bülent Özveren Onun sunumu ve yorumları hep bir başka oldu, tamam yeri geldi onun ile şaha kalktık yeri geldi hiç aynı görüşe sahip olmadık belki ama. 2007 yılında her kim sundu anımsamıyorum ama Özveren'in sesini aradı kulaklarımız. Eurovision Türkiye 2004 Sertab'ın birinciliği sonrası 2004'de ülkemizde gerçekleşen yarışma bir ilke de imza attı. Katılan ülkelerin artmasından dolayı artık iki etapta gerçekleşecekti ki; bu sistemi hiçbir zaman onaylamadım. Korhan Abay ve Meltem Cumbul soğuk esprilerle de olsa gayet başarılı bir şekilde sundular yarışmayı. Sertab Erener ve Anadolu Ateşi nefis bir şov izletti herkese. Ülkemizde yapıldı diye demiyorum ama sahneden tutunda şarkılara her anlamda en zengin yarışmalardan biri olarak hafızalara kazındı bu. Eurovision Fanatikleri En önemli Eurovision gruplarından biri OGAE. Türkiye ayağı 1996 yılında kuruldu. Promosyon ve rehberlik çalışması dışında grubun birçok aktivitesi de oldu. Yine http://www.onikipuan.com ve http://www.eurovision-turkey.com adlı portalların çabasını da unutmamak lazım, birçok haberi ilk onlardan aldık ve de almaya devam ediyoruz. 12 Puan Aldığımızda çok sevindiğimiz o meşhur 12 puan. Vikipedi sitesinin verdiği bilgilere göre Türkiye'ye en çok 12 puanı Almanya vermiş ve ülkeyi Fransa, Hollanda, İsviçre, Belçika izlemiş yani yaşasın gurbetçilerimiz. Biz ise en çok 12 puanı İngiltere'ye vermişiz ki; ülke yarışma tarihinde çok ciddi bir başarı hiçbir zaman alamamıştır. 50. Yıl Özel Kareleri Yarışmanın 50'nci yıl özel gecesinde birinci olan 50 şarkı içinde bir oylama yapıldı. Seçilen şarkılar özel bir gecede bir kere daha yarıştı. Bu özel gecede Sertab Erener 9.luk alarak en iyi 10 şarkı içinde olmayı başardı. Gecede Eurovision tarihinden karelerde sunuldu. Türkiye adına iki kare gözlere çarptı. Birisi Seyyal Taner & Lokomotif grubuna aitti ki; en enteresan danslar başlığında rastladık kendilerine. Diğeri ise Grup Pan ile katıldığımız seneydi ve Timur Selçuk şarkımıza orkestra şefliğini yaparken öyle bir performans sergilemişti ki; unutulmayacaklar arasında yerini almıştı. Naim Dilmener'in yayınladığı ‘'Hafif Türk Pop Tarihi / Bak Bir Varmış Bir Yokmuş''da ve Michael Kuyucu'nun yayınladığı ‘'Türkiye'nin Serüveni Eurovision'' isimli kitaplarda bu yolculuğa diğer detayları ile devam edebilirsiniz.
Kimler Geldi Kimler Geçti
Ahmet Özhan, Ajda Pekkan, Aydın Tansel, Ayşegül Aldinç, Birsen Tezer, Candan Erçetin, Cici Kızlar, Coşkun Demir, Çelik, Emel, Esin Afşar, Esmeray, Fatih Erkoç, Füsun Önal, Grup Denk = Oya & Bora, Grup Gündoğarken, İlhan İrem, İzel, Jale, Kayahan, Kenan Doğulu, Kubat, Kurtalan Ekspres, Melike Demirağ, MFÖ, Neco, Nejat Yavaşoğulları, Nilüfer, Nükhet Duru, Pamela Spance, Seden Gürel, Sertab Altın = Sertab Erener, Sevingül Bahadır, Seyyal Taner, Sezen Aksu, Sibel Tüzün, Şebnem Özsaran, Şebnem Paker, Tuba Önal, Tülay Saygın = Asya, Tüzmen, Vedat Sakman, Yeliz, Yeşim … Özeti ile bu listeye bakınca pek de hafife alınacak gibi durmamakta Eurovision, ama öyle şarkılarla ama böyle şarkılarla, haksız mıyız ama.
Mor ve Ötesi'ne başarılar. O akşam ekran karşısında hep birlikte ‘'Deli'' olmak adına.
Hazırlayan : Kadri Karahan
MAYIS 2008
|
|||
 |
|||
